Una giornata di riposo.

“Una giornata di riposo”, rustdag in Sicilië op deze 21 juni, de langste dag van het jaar. Een giornata di riposo voor ons althans, dat hebben we zo beslist. Geen rustdag voor de Sicilianen. We kiezen er voor om ‘s ochtends opnieuw Mazara del Vallo te bezoeken. Ligt maar op 17 km van ons vakantieverblijf.

Zeemonster.

Deze keer rijden we naar de haven en … belanden langs de verkeerde oever van de Fiumara Màzaro (de rivier die in Mazara in zee uitmondt), te midden van kranen, oude boten en een scheepswerf. Rechtsomkeer maken, een brug over. Nu zitten we goed: we parkeren op de grote parking bij het begin van de Lungomare Mazzini, naast een paar caravans die duidelijk niet van toeristen zijn. Roma?

Mazara harbour

We wandelen vanaf de monding van de rivier langs de kade naar de stad toe. Vissersboten, de scheepswerven aan de overkant, scheepswrakken … we kijken onze ogen uit. Plots merken we beneden in het water van de riviermonding een zeemonster. Een gigantische opgezwollen kop, opengesperde muil met tanden en een reuze-oog. Een passerende gepensioneerde vertelt ons – een beetje smalend, “Die domme toeristen” zien we hem denken – dat het om de kop van een tonijn gaat. Daarmee kunnen vissers niets aanvangen. De kop van gevangen tonijn wordt er afgehakt en gewoon overboord gekieperd.

Tuna head in Mazara

Iets verder is een overdekte vismarkt, een mannen-aangelegenheid blijkbaar. Veel Noord-Afrikaans uitziende vissers en/of visverkopers. Ruim aanbod van grote garnalen, kleine haaien, dorade, rouget … Iets verder op de kade meert een klein visserssloepje aan. Onmiddellijk staan een tiental mannen klaar om de verse vis te kopen en in ontvangst te nemen. Wat een bedrijvigheid!

Mazara Fish Market

Kasbah.

We zijn wel benieuwd of de Kasbah nog steeds zo verlaten is als op zondag. Jawel! Maar het is dan ook nog geen 10 uur ‘s ochtends! Toch is het leuk om opnieuw te flaneren in de smalle straatjes, de beschilderde rolluiken te bewonderen en/of de vele geglazuurde keramiek afbeeldingen op de gevels te bestuderen. Die beelden allerlei  ambachten uit: leerlooiers, kleermakers, wijnboeren …

Mazara street decoration

Op de Piazza della Republica is het tijd voor cappuccino met een dolce. Plots komt een oude kerel met driewieler en daarop een geluidsinstallatie gemonteerd, het plein opgefietst. De lokale dorpsgek? Italiaanse liedjes schallen over het plein terwijl hij enthousiast rondjes draait en wuift naar zijn publiek. Raar, maar leuk! De muziek past bij het decor. En na 10 uur gaan geleidelijk aan toch wat meer rolluiken open om juwelierszaken, schoenwinkels of kleerwinkels te onthullen. Maar veel volk is er nog altijd niet … Hoe bedrijvig de haven, zo leeg blijft de kasbah.

Mazara - Piazza della Republica

Rustdag, dus nu terug naar “huis” voor een namiddagje zwembad onder de stralende zon van Sicilië.
En omdat we tegen de avond uitgerust zijn, gaan we aperitieven in Marsala en pizza eten in “Baglio dei Mille”. Een baglio is overigens de naam voor een huis met binnenplein. Voor mij een Pizza Baglio dei Mille met – uiteraard – mozarella maar ook kerstomaatjes, garnalen, peterselie en “bottarga”. Dat laatste ingredient is visseneitjes, in de kuit van de vis gezouten, dan tussen twee planken geperst en ten slotte gedroogd. Hmmm …

Morgen op naar Selinunte.

Zout.

Sicilië, kustweg SP21 tussen Marsala en Trapani.

Saline - Nubia: onderstel van oude windmolen met bovenop klein metalen windrad. We rijden tussen wijnvelden langs de ene kant en riet, afgewisseld met “saline” – zoutpannen – langs de zeekant. Dit is de “Via del Sale”, de zoutweg. Foto-mogelijkheden zijn er te over:

1) schilderachtige windmolens, vroeger gebruikt om water van de ene pan naar de andere te pompen; nu vervangen door motorisch aangedreven schroeven van Archimedes;   

2) roze-kleurige vakken zout water van elkaar gescheiden door lage muurtjes/wandelpaadjes;   

3) grijze zoutbergen of zoutpiramides met dakpannen bedekt (eindstadium van zoutwinning) of half aangesproken zoutbergen waar de witte binnenkant contrasteert met de grijze buitenkant en de roze zoutpannen.

We passeren de aanlegsteiger waar we een paar dagen geleden de boot naar Mozia namen. Even verder zien we nieuwe zoutpannen met een zoutmuseum, café, restaurant, terras en mogelijkheid tot boottochtjes in de Stagnone di Marsala (baai van Marsala).

Nubia

We passeren verder langsheen een natuurreservaat. We zijn op weg naar de Salina Culcasi in Nubia. Hier is ook weer een zoutmuseum en je kan er tussen de zoutpannen wandelen, het  circuit van de zoutwerker – de “Percorso di Salinaio” – volgen. Wat we dan ook doen. De zon straalt maar er waait een verkoelend briesje vanuit de zee. Prachtig wandelingetje langsheen de verschillende stadia van zoutwinning, van het eerste bekken waar nieuw zeewater instroomt, tot het laatste waar de roze tinten van algen overheersen en de concentratie aan zout het hoogst is. De zoutbergen zijn steenhard: het zout is tot dikke kristallen aan elkaar gekoekt.

Twee witte windmolens met rood dak aan zoutpannen.

Eind van de voormiddag reeds. Plan is om het oude stadscentrum van Trapani te bezoeken. Maar dat valt tegen: druk stadsverkeer en geen vrije parkeerplaats te vinden, behalve dan op meer dan 2 km van het stadscentrum. Een andere keer dan maar als we hier een keer veel vroeger kunnen aankomen.

Terug naar Marsala. Lunch op het terras aan zee van het restaurant “Baglio dei Mille”, een meer dan behoorlijke pranzo! Betty en Evelien gaan voor het typische gerecht van Marsala: couscous di pesce. Blijkbaar een aanrader. David en ik nemen als enigen nog een dessert: tiramisu, eccelente!

Grijswitte berg van zout in Nubia. Net zoals gisteren pakken donkere onweerswolken samen in het zuiden. Maar ‘t komt niet tot een hevig onweer boven onze hoofden. Alleen regent het zachtjes de hele namiddag. Sommigen slapen of proberen dat te doen … maar kleine Lou niet! 

Dan maar een visje halen (zeetong), inkopen doen, aardbeien kopen aan een straatkraampje. Morgen hopelijk een nieuwe stralende dag!

Zingaro.

Zingaro betekent zigeuner in het Italiaans. We trekken vandaag – 19 juni – naar de Riserva Naturale Orientata “Zingaro”. Iets later dan gewoonlijk gestart: pas om tien uur staan we aan de ingang van het natuurgebied. Daar betalen we 4 € per persoon, krijgen een A4-tje met wat uitleg over de enige wandelweg en hup … op stap.

Cosa Nostra.

Nog maar pas zijn we de ingang voorbij of we moeten door een straatbrede tunnel van een goede vijftigtal meter. Bedoeling was om hier effectief een straat aan te leggen en het gebied te ontsluiten en te “ontwikkelen” zoals dat heet in bouwpromotoren-taal. Dat is dus niet doorgegaan. Officieel omwille van het protest van natuurverenigingen en ecologisten. Maar … er wordt gefluisterd dat de Cosa Nostra, de Siciliaanse maffia, de zaak heeft geblokkeerd en er uiteindelijk heeft voor gezorgd dat het natuurgebied werd behouden. Reden: sommige van hun zaakjes breng je beter aan wal in – of laat je beter vertrekken vanuit – een verlaten gebied. En wil je iemand laten “verdwijnen” … dan is dit de aangewezen plek. “Fake news” of … we zullen het wel nooit weten want … omertà, zwijgplicht!

Zingaro tunnel

Zingaro.

Hoe dan ook, het natuurgebied is er en is zelfs het eerste en oudste van Sicilië. Aan ons om er van te profiteren. Het wandelpad loopt enkele tientallen meters boven de zee. Aan de ene kant rotshelling en bergen, aan de andere kant het azuurblauw van de Middellandse Zee. Stralende zon en … tegen onze verwachting in veel wandelaars. Meestal Italiaanse “strandgangers”: deels of helemaal in badpak en gewapend met strandmatten, handdoeken, parasols, tot zelfs strandstoelen toe. Want af en toe is er een afslag van het wandelpad naar beneden, naar kreekjes en baaitjes met een klein strandje.

Zingaro natuurpark

Al die afslagen laten we voorlopig links liggen (eigenlijk liggen ze rechts van het pad). We genieten van de zon, de panorama’s met de zee en de rotsen, de bootjes … De begroeiing is uitzonderlijk en overvloedig. Spijtig genoeg zijn de meeste bloemen reeds uitgebloeid. Hun typische bloeiperiode is december/januari tot april. Moet speciaal zijn in de lente. Maar ook nu is het hier prachtig. We proberen ons niet te ergeren aan de vele toeristen en stappen door. Hier en daar kan je terecht in piepkleine musea verspreid langs het pad, “gratis”. Maar vandaag geven we de voorkeur aan wandelen.

Zingaro nature reserve

Na ruim een uur (tot het eind van het pad is het dan nog een uur wandelen) dalen we ook af naar een strandje. ‘t Is een keienstrand en druk: hier zitten/liggen de strandtoeristen! In elk geval hebben ze al heel wat moeite gedaan om hier te geraken. Alhoewel, sommige van die baaitjes worden ook druk door bootjes aangedaan. Water drinken, Lou uit de draagzak en wat baders gadeslaan … Dan vatten we de terugtocht aan. Heel wat zwaarder nu doordat de zon al flink brandt. We hebben amper nog oog voor de speciale vegetatie van Europese dwergpalm, laurierboom, agaven … Bijna terug bij het beginpunt ten slotte, zoeken we verkoeling in de tunnel waar oorspronkelijk een snelweg moest komen. Aan het plafond hangt een nest wilde bijen.

Zingaro beach

‘t Is al laat (13:00 uur) en de terugreis duurt meer dan een uur. Dus lunchen we onderweg in restaurant Quetzal in Catellammare del Golfo, buiten op het terras met zicht op de haven onder ons. Calamari met een Insalata Siciliana als contorno. Gek maar tijdens de wandeling waren we over verhit. Nu, hierboven, in de schaduw van pijnbomen, hebben we op de rand af te koud. En is het is ook bewolkt en vochtig.

Terug naar huis …

Donder en bliksem.

Naarmate we Marsala naderen zien we de lucht donkerder worden. Zware, zwarte wolken pakken zich samen. Bliksems aan de horizon. We zijn nog maar net “thuis” in villa Rita of het onweer barst los. Twee bliksemschichten met onmiddellijke oorverdovende donderslagen schrikken de buurt op en doen het alarm van de buren afgaan. Het regent niet, het giet, stortregent, valt met bakken uit de lucht. Krachtige windstoten doen de terraszetels en -stoelen om en wegwaaien. Een laag tafeltje met glazen tafelblad kiepert om, tafelblad nog net niet gebroken, alleen van twee hoeken zijn kleine stukjes af. De oprit naast het huis overstroomt zowaar. Betty waagt zich buiten in de hoop een grote parasol te kunnen vastsjorren. Na 30 seconden staat ze als een verregende hond weer binnen. Lou kraait het uit van opwinding.

Overstroming Sicilië

Gelukkig is dit ontij wel hevig maar ook kort van duur. Algauw breekt de zon weer door de wolken en kunnen we opruimen. De schade valt gelukkig nog wel mee. Ik stap met blote voet in een glasscherf. Niet al te erg.

Vanavond een glaasje nodig om ons adrenaline-niveau te doen dalen!

Erice.

Sospeta tra cielo è terra
Erice è tempio incorrotto
di età pietrificate.
Dino d’Erice

(Hangend tussen hemel en aarde
is Erice een onvergankelijke tempel
van een versteende leeftijd)

Deze morgen op ons terras: een invasie van mieren. Evelien en ik gaan ze met water en detergent te lijf. 

Een eindje verder in “onze” straat is er een klein kruidenierswinkeltje waar je vooral basis groenten en fruit kan kopen. Je wordt er hartelijk verwelkomd en bediend! Aan vriendelijkheid trouwens geen gebrek in Sicilië. David, Evelien en Lou staan iets na zevenen in het winkeltje op de aanvoer van vers brood te wachten. Behalve brood brengen ze ook nog ciambelle – donuts – mee. Zoete zonde …

Erice

Erice ligt op een goed uurtje rijden van Marsala. Of beter gezegd, dat is in tijd zowat de afstand tot het basisstation van de funivia – kabelbaan – naar Erice. Want Erice ligt op de top van de Monte Giuliano, 750 meter hoog. En je vertrekt zowat van zeeniveau, in Trapani. Een kabelbaanrit van 15 minuten. Maar daarvoor krijg je waar voor je 9 € geld (heen en terug): ongelooflijk uitzicht over de havenstad Trapani en de Middellandse zee. We staan dus even voor 10 uur op de top, in Erice en – zoals gewoonlijk op zo’n uur – weinig toeristen. Hier boven is het ongeveer 5° C koeler dan beneden maar dat is nog altijd een aangename 22° C.

Erice - 1

We kiezen voor een wandeling van 4 km rondom het stadje. Erice is in de vorm van een gelijkzijdige driehoek op de rots gebouwd. Ongelooflijke panorama’s op de omgeving! We zitten zelfs boven de wolken: het wit ervan contrasteert scherp met de blauwe zee beneden en de vele velden en dorpjes die je van hieruit kan zien. Af en toe voert het traject ons dwars door Erice, langs super-smalle eeuwenoude straatjes, sommige de breedte van slechts één persoon. Kleine, uniform grijze huisjes. Veel leegstand en “vendesí” – te koop – maar zeker geen verloedering of verwaarlozing.

Erice - 2

Dan botsen we op de Sant’Antonio kerk: van binnen prachtig in haar sobere eenvoud. We wandelen verder op en langsheen de buitenmuren van Erice. Dan de ruïnes van het kasteel bezoeken (eigenlijk de 4 € per persoon niet waard: dezelfde spectaculaire vista’s heb je ook vanaf de rest van het stadje). Een leuke accordeon-speler speelt éénzaam op een groot plein een vrolijk deuntje. Zo veel gelegenheid om speciale foto’s te nemen, zonder toeristen! Dank zij het “vroege uur”.

Erice - panorama

Naarmate de tijd vordert en we in het echte centrum van Erice verdwalen zien we de toeristische drukte toenemen. Hoewel, echt overvol is het er nog niet. Tijd nu voor een cafè doppio en wat “mensje kijken” vanop een terrasje. David kiest voor een arancino al spinaci (zie ook de blogpost van 29 mei 2016, wat hem duidelijk heel erg bevalt. Tijd ook om discreet wat foto’s te nemen van de inwoners van Erice. 

De wolken komen aanwaaien wanneer we naar de funivia terugkeren. En tijdens de afdaling zitten we helemaal in de mist/wolken. Geruime tijd hebben we geen zicht meer op Tapani tot bijna beneden. En dan breekt de zon weer helemaal door de wolken.

Erice - local citizen 1

Erice - local 2

Erice: een absoluut hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk van (dit deel van) Sicilië!

Na een namiddagje zwembadplezier, gaan we aperitieven in Marsale. De sfeer op de Piazza della Republica is heel uitgelaten: veel mensen van alle leeftijden en origines. Het pretentieloze witte wijntje smaakt.

La vita è bella!

Mazara del Vallo.

Vandaag onze bezoeker voor een week – David – gaan afhalen aan de luchthaven van Palermo. Ritje van een uur en een kwart enkel, grotendeels doorheen een zonnig en bergachtig landschap. Een caleidoscoop van velden: bruine gran duro tarwe, groene wijnstruiken, olijfbomen, percelen met gele bloemen (lijnzaad?). En een snelweg die op deze luie zondag nog leger is dan in de week. Dus helemaal geen vervelend ritje!

Verkeer. 

Overigens wordt er hier toch behoorlijk agressief gereden, meer dan dat we ons herinneren van twee jaar geleden in het oosten van Sicilië. Op zijn italiaans of siciliaans dus. Bij een rood licht aan een overweg glipt een auto nog over, net voordat de slagbomen naar beneden gaan. En de trein is nog maar pas weg, slagbomen juist weer in beweging, of een vespa snort al over de sporen.

Borden met snelheidsbeperkingen – en er zijn er veel – dienen vermoedelijk alleen om de weg wat op te smukken: geen weldenkende Siciliaan die er op let. Af en toe rijdt er ook iemand door het “net rood geworden licht”, en wel degelijk niet “net oranje geworden”! Aan een kruispunt geldt het recht van de grootste lefgozer. Maar al bij al valt het mee, vooral doordat het verkeer helemaal niet druk is.

Mazara del Vallo.

‘s Namiddags bezoeken we Mazara del Vallo, de grootste vissershaven van Sicilië en bij uitbreiding van Italië. Maar het speciale aan Mazara is het “centro storico”, het oude stadscentrum: heel smalle steegjes die je doen denken aan de kasbahs uit Noord-Afrika. Er woont trouwens een grote tunesische gemeenschap in Mazara: werknemers in, op en rond de vissershaven. Alleen … het is zondag … de kasbah lijkt wel uitgestorven.

Kasbah - Mazara del Vallo

Vele rolluiken zijn naar beneden, maar … ze zijn ook met graffiti beschilderd. Speciaal! En bovendien blijkt dit de dag van de jogging van Mazara te zijn: op en rond de Piazza della Republica loopt het vol met oude, jonge, grote, kleine, amateur-atleten. We moeten hier zeker nog een keer op een weekdag terugkeren als de kasbah-winkeltjes open zijn en de stad niet soest in een zondagse zon.

Graffiti - Mazara del ValloLaten we nu doen wat alle toeristen in Italië/Sicilië doen: een gelateria opzoeken en een “coppa”  gelato bestellen: twee coppa primavera met fruit en twee coppa soja. Schandalig grote porties!

Nog even langs de Lungomare Mazzini – de kade – flaneren en we kunnen terug naar huis …

Gelato in Mazara del Vallo