Cusco.

24 augustus 2013.

De Jorge Chavez luchthaven van Lima lijkt uit haar voegen te barsten: al ongelooflijk druk om 8 uur op een zaterdagmorgen. We schuiven aan voor onze instapkaarten naar Cuzco, zo’n 500 km verderop en zowat 3.400 meter hoger gelegen dan Lima. Daarna in de luchthaven een verdieping hoger, naar de paspoort- en veiligheidscontrole. Maar daar geraak je pas na ontelbare eetgelegenheden te zijn gepasseerd. En al evenveel winkeltjes … zoals gewoonlijk een mierennest van – vooral kleine – mensen.

Vlucht naar Cuzco vertrekt om 10 uur. We zitten helemaal achteraan op de laatste rij in de staart van het vliegtuig. Ondanks de korte vlucht – iets meer dan een uur – worden er toch gratis versnaperingen en drank bedeeld. We nemen beiden een coca-tee, goed tegen sorochi, de gevreesde hoogteziekte … schijnt het. Vliegen over de Andes, maar te veel wolken om beneden iets te kunnen zien. Onaangekondigd komen we in zware turbulentie terecht! Ik grabbel vlug mijn bekertje tee vast maar … mijn arm gaat plots vanzelf omhoog en dan valt hij ineens een halve meter naar beneden … en weer omhoog … en beneden, alsof ik een toast aan het uitbrengen ben! ’t Kon niet blijven duren: twee derden van mijn coca-tee vliegt tegen de rugleuning van de stoel voor mij, op mijn opklaptafeltje en op mijn broek. Grote hilariteit bij mijn buren: B die rechts van mij zit en een ander meisje (uit Schotland) links van mij.

Maar superzachte landing, weliswaar in de regen in Cuzco. Bagage ophalen, taxi in (andermaal via hotel geregeld) en ogen uitkijken. Minder druk dan in Lima maar het ziet er hier veel primitiever uit met inderdaad vrouwen met hoeden, bolhoeden, veelkleurige poncho’s, dekens om zich heen geslagen. Ook een stuk kouder dan Lima waar het vermoedelijk gemiddeld zo’n 18 to 20° C was. Alle bergen rondom Cuzco liggen in de mist.

Inchecken in het Sonesta hotel aan de Avenida el Sol en zo goed als onmiddellijk (’t is 12 uur) te voet de stad in, ondanks de lichte regen. En ook ondanks een wat ijl gevoel in het hoofd, het begin van sorochi? Ogen uitkijken naar een andere wereld! Plaza de Armas: mooiste plein van Zuid-Amerika met twee kerken, aan drie zijden galerijen met kolommen en huizen met redelijk uniforme gevels met uitstekende houten terrassen. Panfluitspelers in traditionele klederdracht troepen samen rond de ingang van één van de twee kerken. Net een bruiloft aan de gang: bruid en bruidegom zijn op weg naar buiten. Ik wordt aangeklampt door een jonge schoenpoetser: slechts 1 soles (ongeveer 30 Eurocent) om mijn bergschoenen te poetsen! Waarom niet? Ik leun tegen de kerkmuur, plaats mijn voet op het houten staandertje van de schoenpoetser en de procedure begint. Borstelen, opwrijven met doek en dan … wat schoensmeer aan mijn ene schoen. Insmeren en afwerken kost wel 25 soles, zegt de ket in Peruaans Engels. Verdorie: 25 soles is ongeveer 7.5 Euro … maar ik sta hier nu. Bedrogen! Gelukkig is de 25 soles per paar, niet per schoen. Als ik 30 soles geef, beweert de flurk dat hij ook geen wisselgeld heeft. “No possibile”, antwoord ik in Vlaams Spaans … hij geeft me uiteindelijk toch 5 soles terug. Inmiddels is het kersvers getrouwde paar de kerk uit gekomen, onder een regen van bloemblaadjes (de gewone regen houdt even op). De panfluitspelers zetten hun deuntjes in waarna het bruidspaar met hun gevolg van familie en vrienden traagjes dansend over de Plaza de Armas  trekt. Merkwaardig!

Plaza de Armas, Cusco, Peru

Marriage in Cusco, Peru

Shoeshine Cusco, Peru

Marriage on the Plaza de Armas, Cusco, Peru

Local woman Cusco, Peru

Tijd voor een lunchken op het eerste-verdieping-balkon van een restaurant aan de Plaza de Armas. En wij ondertussen maar “mensje kijken”.

’t Is al drie uur als we onze wandeling verder zetten door de Calle del Medio, langs de zeer pittoreske Plaza Recocijo tot op de Plaza San Francesco. Vandaar trekken we verder naar de Mercado San Pedro, een overdekte markt die overloopt in de nabij gelegen smalle straatjes. Hier komen we in een andere wereld terecht: opnieuw “Exotico Total”. Vrouwen in traditionele klederdracht met bolhoeden, witte buishoeden, deukhoeden en ander soort hoofddeksel en met veelkleurige sjaals, poncho’s, en dekens om zich heen geslagen, verkopen tientallen soorten fruit of alles van het varken (d’er liggen trouwens een vijftal hele varkens klaar om te worden versneden) of groenten, knollen, aardappelen, brood, snuisterijen, alpaca wol, coca-bladeren, vissen, kwarteleitjes, cocapasta … Verder schoenpoetsers en schoenververs, geldwisselaars, sleutelmakers, vrouwen die discreet hun baby’s de borst geven, winkeltjes allerhande en een massa kopers ook. Ogen uitkijken! Weinig toeristen nog in deze sjofele buurt maar we hebben niet het gevoel dat we hier elk moment kunnen bestolen worden. Wat een belevenis!

Cusco market, Peru

Cusco market, Peru

Cusco market, Peru

Santa Catalina, Cusco

En stilaan komen we weer in de wat “gewonere” buurt met betere en/of beter onderhouden huizen. Na de Palacio de Justicia (of INjusticia zoals één van de taxi-chauffeurs in Lima zegde) lopen we wel verkeerd maar we komen uiteindelijk toch weer via het Santa Catalina klooster bij de Plaza de Armas uit.

Vijf uur: terug naar het hotel, moe .. maar, hee … het ijle gevoel in het hoofd is weg. Zijn we al aangepast aan de grote hoogte?&

’s Avonds in het hotel een (zalm)forel met een glas witte wijn voor B en een alpaca-steaksken met een glas rode wijn voor mij. Om een onbekende reden krijg ik van de kelner een super groot glas, 330 ml? Klagen doe ik niet.

Lima.

23 augustus, 2013

Zes uur ’s morgens: vanuit onze kamer is een lelijk stuk van Lima te zien – huizenblokken, flatgebouwen, koterijen op- en boveneen – alles gehuld in een wazige, dunne mist. B is ook al wakker: jetlag betekent midden in de nacht klaar wakker worden. Vandaag moeten we absoluut de hele dag wakker blijven zodat we in het Peruaanse ritme komen.

Eerst een Europees ontbijt: weinig verschil met wat je in een hotel in Europa krijgt. Ik drink een Mate De Coca om alvast wat lokale kleur in het eten te brengen. Een Mate de Coca is een kruidenthee gemaakt van de bladeren van de Coca-plant. ‘t Is een mild-bittere tee, een beetje te vergelijken met groene tee. High of stoned word je er niet van.

Via het hotel regelen we om 9 uur een taxi naar de “Plaza de Armas”, het centrale plein van Lima. Plaza de Armas: is dit geen symptoom van hoe gewelddadig deze maatschappij tot zeer recent nog geweest is? Bijna alle centrale pleinen van alle Peruaanse steden en dorpen heten Plaza de Armas, niet “Dorpsplein” of “Grote markt”, maar “Wapenplein”!

De taxi voert ons door spuuglelijke buitenwijken, langs kaarsrechte en even lelijke boulevards tot in het centrum van Lima. De chauffeur geeft ons zijn telefoonnummer: nuttig als we willen dat hij ons later terug komt oppikken. Het verkeer in Lima is één grote warboel waarin taxi’s van allerlei grootte, kleur, leeftijd en staat van ontbinding de meerderheid uitmaken. De meeste van die taxichauffeurs zijn – als we de toeristische gidsen EN onze chauffeur mogen geloven – niet te vertrouwen. Net zoals gisteravond wordt er druk geclaxonneerd, van rijvak veranderd zonder dat aan te geven, anderen klem gereden, kruispunten geblokkeerd, driftig opgetrokken en dan weer plots gestopt in de zoveelste file.

Maar de Plaza de Armas is mooi en indrukwekkend, omgeven door grote, belangrijke gebouwen: aartsbisschoppelijk paleis, kathedraal, het “witte huis” van Peru d.w.z. nu het presidentieel paleis maar oorspronkelijk het huis van de Spaanse conquistador Francisco Pizarro.1 Het plein ligt er om 10 uur nog wat verlaten bij, afgezien van straatvegers en groepjes kinderen in schooluniform, op schoolreis?

Plaza de Armas, Presidentieel paleis, Lima, Peru

Plaza de Armas, Lima, Peru

We wandelen door de Jiron de la Union, een lange verkeersvrije winkelstraat maar de meeste ijzeren rolluiken zijn op dit uur nog dicht. Tot aan de Plaza San Martin2 waar het drukke verkeer en de kakofonie van geluiden ons weer overvalt. En steeds weer steken we kop en schouder uit boven de Peruaanse dreumesen. Naar de Parque Universitario dan waar een klokkentoren staat en veel kraampjes waar fruitsap, Churros of Humitas3 verkocht worden. Vandaar willen we terug naar de Plaza de Armas maar eerst tijd voor een koffie in wat ons een redelijk deftige bar met terras lijkt. Het terras is OK, de expresso niet en de toiletten zijn … bijna niet te beschrijven. Net achter de bar passeer je door de keuken, naast de zakken met frieten en potten met gepaneerde patatten die op de vloer staan. En net daarnaast is de WC … piepklein … de deur sluit niet … tja, als de nood hoog is …

Plaza San Martin, Lima, Peru

Humitas, Lima, Peru

Terug op de Plaza de Armas zijn we net op tijd om de aflossing van de wacht aan het presidentieel paleis te zien. Bijna een uur durend spektakel met militairen in een soort 17de eeuws paradekostuum compleet met helm met gevlochten staart en sabels, een militaire muziekkapel die niet alleen marsmuziek maar ook bijna modern klinkende nummers brengt, ganzenpas stappende pelotons en natuurlijk, zo gaat dat bij militairen … bevelen brullende officieren. De zon is er inmiddels door gekomen, hoewel er nog altijd een vage waas over de stad hangt.

Aflossing van de wacht, Lima, PeruWe wandelen via een brug die zowel over een spoorweg als over de Rimac-rivier als over de Pan-American highway loopt … naar buiten het stadscentrum. Hier al onmiddellijk bijna geen toeristen meer. Maar we dagen het noodlot niet uit en keren na een 100-tal meter op onze stappen terug. Gigantische infrastructuurwerken zijn bezig onder de brug: zowel de snelweg als – gedeeltelijk – de rivier zullen in tunnels terecht komen.

Naar de kerk en het klooster van San Francisco, enkele huizenblokken verwijderd van de Plaza de Armas. Dit klooster is gebouwd in Moorse stijl; is bekend om zijn catacomben met grote verzameling mensenbeenderen en schedels en om het Sevillaans tegelwerk in de hal en gangen. Ons is echter vooral de bibliotheek opgevallen: een lange rechthoekige zaal met aan de muren metershoge rekken vol met eeuwenoude boeken: alsof je 500 jaar terug gaat in de tijd.

Tijd, hoog tijd zelfs (2 uur!), voor de lunch. Op het smalle open terras langs de straatkant op de eerste verdieping van een restaurant. Langostina’s alla plancha voor B, ceviche met zoete, wortelrode aardappelen en een halve liter bier voor mij.  En ondertussen beneden kijken naar de schoenpoetsers, vrijende koppeltjes, stalletjes met knuffels, politieagenten met honden …

San Francisco skulls, Lima, Peru

San Francisco church, Lima, Peru

Drie uur: bellen naar Julius, onze taxi-chauffeur van deze morgen. Afspraak om 4 uur op de hoek van de Plaza de Armas. Tijd nog voor een bezoek aan de kathedraal. Hier ligt Pizarro begraven. Onderzoekers hebben een aantal jaren geleden zijn skelet opgegraven en de sporen onderzocht van verwondingen die tot zijn gewelddadige dood hebben geleid. Jaja: conquistadores stierven zelden in hun bed. Pizarro kreeg ruzie met zijn oude strijdmakker Diego Almagro die hij uiteindelijk in de slag van Las Salinas versloeg en … executeerde. Natuurlijk nam de zoon van Almagro weerwraak door op zijn beurt Pizarro te vermoorden. Wie met het zwaard omgaat …

Lima street scene, Peru

Vier uur: kathedraal uit, taxi in en terug voor een ritje van bijna een uur naar het NM Hotel Peru. Wat uitrusten van een vermoeiende maar leuke dag in mistig Lima.

De dag afsluiten met een aperitiefje in de bar van het hotel. Daarna een zalm voor B en gewokte stukjes rundsvlees met ditto gewokte groenten voor mij. Tot slot een liefdevol met twee gedeeld Exotico Tropical dessert (appelsorbet met exotisch fruit).


1 Pizarro werd geboren in Trujillo in Extramadura, Spanje en is de ontdekker/veroveraar/stichter van Peru en van Lima.
2 José de San Martin verdreef samen met Simon Bolivar de Spanjaarden uit Peru zodat het land in 1821 onafhankelijk werd.
3 Churros: gefrituurd tarwedeeg, een beetje zoals een niet zoete oliebol. Humita: maïskolf met spek, zout en verse kaas en dat alles in het omhulsel van de maïskolf gerold.

Op naar Lima, Peru.

Peru flag

“Peru is not for the faint of heart”
Lonely Planet
Musici in Peru componeren alleen maar de liedjes die de Andes-rivieren hun vertellen
Vrij naar José Maria Arguedas
Peru registreerde 130 “gemiddelde intensiteit” aardbevingen in de eerste 7 maanden van 2013
“Peru this week” van 3 augustus 2013

22 augustus 2013.

“Alpaca! ‘t Ruikt naar Alpaca1”, zegt B terwijl ze het dekentje besnuffelt dat ze net uit de plastic verpakking heeft gehaald. Mijn reukzin is niet genoeg ontwikkeld om daar uitsluitsel te kunnen over geven. Misschien heeft één van de passagiers zijn schoenen uit getrokken? In elk geval is het, onafgezien van de Alpaca-dekentjes, zo ook wel duidelijk: we zijn op weg naar Peru! Vlucht van 12u55 vanuit Madrid, duidelijk al “Inca-gekleurd”: veel kleine mensjes in de zetels voor en naast ons, dreumesen met een in verhouding bijna te groot hoofd en als huidskleur alle tinten van chocolade-bruin, gitzwart haar en dito koolzwarte-ogen.

’t Is een lange vlucht – 12 uur – en dat nadat we er al 2u30 vlucht van Brussel naar Madrid hebben opzitten. Veel lezen. Wat mij betreft “The Dancer Upstairs”, een spannende roman over  de Sendero Luminoso rebellen2 uit het eind van de vorige eeuw, geschreven door … Shakespeare, nee, niet DE Shakespeare maar ene Nicholas Shakespeare. En daarna “Lost City Radio” over een radioprogramma om indianen uit Peru, verdwenen tijdens de laatste jaren van oorlog, dictatuur en rebellie terug op te sporen. B haalt haar iPad boven en leest de krant en een tijdschrift en begint dan ook aan een boek.

Eens boven Zuid-Amerika krijgen we onder ons hier en daar een glimp te zien van de Amazone rivier omringd door een ondoordringbaar tapijt van boomkruinen.

’t Is 5 uur lokale tijd (middernacht “bij ons”) als de Airbus 330 van Iberia de landing inzet. Al onmiddellijk worden we getrakteerd op prachtige panorama’s van de Andes. Het lijken ongelooflijk diepe kloven te zijn tussen ontelbare knoerten van kale pieken. Nog een bocht over de Pacific en landen … onder luid applaus!

Alles loopt vlot in de luchthaven van Lima. Alleen stijgt de spanning een paar graden als onze valiezen maar niet in zicht komen terwijl tientallen en tientallen andere koffers wel op de carroussel passeren. Maar geen nood … onze koffers komen – weliswaar wat laat – broederlijk naast elkaar aan

In de aankomsthal staan tientallen en tientallen chauffeurs met naambordjes. En evenveel “wilde” taxi-chauffeurs die klanten ronselen. Daar staat er één met een bord met mijn naam! Perfect geregeld weer door B. Op naar ons hotel in de sjieke San Isidro wijk van Lima.

’t Is inmiddels donker dus veel zien we niet van Lima behalve … zeer druk verkeer, files, ongelooflijk veel reclameborden langs de wegen in de buurt van de luchthaven, huizenblokken in alle maten en vormen die op elkaar gestapeld lijken te zijn. Veel mensen op straat. Voortdurend getoeter van auto’s om ons heen en in de taxi … muziek en zang van Edith Piaf! Eigenaardige sfeer: op de tonen van “Milord”, “Padam” en zelfs de Marseillaise in een taxi door Lima.

Onze chauffeur legt uit – alsof dat nog nodig is – dat het verkeer gevaarlijk is (hij heeft in Zuid-Korea en Barcelona gewoond en vond het daar veel veiliger). “Cars: old, very cheap to buy, everybody in Peru has car. Too many. Education: bad and expensive”, zegt hij in moeilijk te verstaan Engels.

Het NM hotel in Lima: goeie keuze van B. Ziet er prefect uit. Inchecken: kamer 302 op de 2de verdieping3. De piccolo loopt ons voor met onze twee koffers. Sleutelkaartje in de gleuf, deur open, mooie kamer … B. is de eerste die merkt dat er iets mis is. Een andere halfopen koffer staat naast het bed!? Dat bed lijkt trouwens niet opgemaakt … En er liggen allerlei persoonlijke toiletartikelen en nep-juwelen in de badkamer. Deze kamer is al bezet door iemand anders! De piccolo put zich uit in verontschuldigingen en regelt het snel en efficiënt. Even later staan we 3 verdiepingen hoger in kamer 620, deze keer wel OK en NIET bezet. Telefoontje van de receptie … dat ze zich heel erg verontschuldigen. Geen probleem: errare humanum est.

Nog een Pisco Sour4 in de bar van het hotel. Die bar is overigens een “aardbevingsbestendige plek”, althans volgens een koperen plakkaat aan de muur. Hopelijk moeten we dat niet uittesten.

Maar B en ik kijken mekaar met petieterige oogjes aan: op naar bed na bijna 24 uur “in touw” te zijn geweest. Dag één, reisdag, zit er op.


  1. Een Alpaca, ook wel berglama genoemd, is een klein zoogdier (~90 cm schofthoogte) uit de familie der kameelachtigen. Wordt in de Andes als huisdier gehouden.
  2. Het lichtend pad: maoïstische guerrilla beweging, vooral actief in de jaren ‘80 en ‘90. Pleegde op grote schaal aanslagen; moordde hele dorpen uit, vooral in de Andes. Nu grotendeels verdwenen hoewel drie kopstukken nog vorige maand werden opgepakt.
  3. In Peru is er, net zoals in de V.S., geen verdieping “0”: gelijkvloers is verdieping 1.
  4. Een Peruaanse cocktail die een mengsel is van Pisco, een sterke lokale drank op basis van witte wijn, gemengd met citroen- of limoensap met daar bovenop een laagje geklopt eiwit.