Macedonië: natuur (Edessa) en cultuur (Pella).

30 april 2024.

7u07: Tijd voor een ochtendjogging: eventjes omhoog de beboste berg op, dan een breed pad langs de hellingen volgen, helemaal in ‘t groen; geen teken van bewoning meer te zien. Wel veel bloemen: gele, paarse, citroen-kleurige, witte … en hier en daar dieprode klaprozen. Door een breed maar ondiep beekje lopen; langs een modderpoel met sporen van everzwijnen … er liggen hulzen van hagelpatronen; vogelgeluiden: een nachtegaal (identificatie met dank aan de moderne technologie)!

Ik daal af tot het dorpje, Metoxi (of Metochi), waar loslopende honden me luid blaffend bedreigen. Een oud vrouwtje, helemaal in ‘t zwart roept de beesten terug (‘k had al stenen in de hand). Ze staart me verbaasd glimlachend aan. Teruglopen langs de “grote” weg die overigens bij het hotel stopt.

Ontbijt wordt buiten in de ochtendzon geserveerd. Zalig, alleen … we blijven “lang“ zitten: ‘t is 10 uur als we de weg naar Edessa in slaan. Oh ja, er blijkt toch nog één andere kamer bezet te zijn in Estate Kalaitzis.

Edessa.

De 50 km lange rit naar Edessa loopt door de grote vlakte van Macedonië, aan de rand van het Vermion-gebergte. Maar voor Edessa zelf moeten we de berg in. Logisch want hier is een waterval midden in het stadje, op de Edesseos-rivier. Wegwijzers loodsen ons naar καταρράκτης, Grieks voor “stroomversnellingen”. Dat is bescheiden gezegd want behalve echte stroomversnellingen is de grootste waterval 70 meter diep, of hoog 😀 en de breedste van Griekenland. De bergrivier stroomt wild en luid razend door de stad, splitst in twee en stort zich midden in een park naar beneden. Je kan helemaal naar beneden wandelen – als je ten minste drijfnat wil worden – maar je kan ook gewoon achter de waterval door stappen. Panorama’s over de Macedonische vlakte krijg je er gratis bij! Van een oude watermolen – nu tentoonstellingsruimte – wordt het rad net gesmeerd. Tijd voor een frappé (opgeschuimde Nescafé met ijsblokjes) en nog wat foto’s. “Welkom to Greece” roept een passerende Griek ons toe.

Pella.

Van Edessa naar Pella doorheen kilometerslange kersenboomgaarden (nee, de kersen zijn nog niet rijp): opnieuw zo’n 50 km voor een groot deel langs een verkeersarme, kaarsrechte weg.

Pella was de tweede hoofdstad van Macedonië (morgen bezoeken we de eerste?) en wereldberoemd in Griekenland als geboorteplaats van Alexander de Grote (hij zou klein van gestalte geweest zijn!). Die veroverde een wereldrijk tot in India bij elkaar, in lijn met zijn ego. Van hem is de uitspraak: “Laat Zeus regeren over de goden in Olympus, ik zal wel de wereld regeren”. Vandaag is Pella een klein, bijna onbetekenend stadje ware het niet van de archeologische site en vooral het moderne archeologisch museum. Dat is wereldklasse: een modern gebouw, ruime zalen en vooral topcollectie aan voorwerpen, beeldjes, werktuigen, dodenmaskers uit brons en/of goud, sierraden, mozaïeken … allemaal ter plaatse gevonden. Een absolute aanrader. Voor de prijs moet je het overigens niet laten: 8 € per persoon, 4 € voor 65+ maar voor die laatste prijs moeten we wel onze identiteitskaarten tonen (bedankt voor ’t compliment😃).

In tegenstelling tot het archeologisch museum ligt de site – 2 km verderop – er wat verwaarloosd bij: gras van 50 cm hoog, bloemen overal, door de zon verbleekte informatieborden en maar weinig rechtop staande structuren van meer dan 1 meter hoog. Maar ‘t is een leuke wandeling bij zon en 27° C.

‘t Kan nog erger: op weg naar huis, een kleine 10 km voor ons hotel, aan de dam op de Aliakmonas rivier, stoppen we bij het Haliacmon Macedonisch graf. Gesloten en totaal overwoekerd door de natuur! Geen erg: we drinken een lekkere espresso freddo aan de “Taberna” daar tegenover. Een Grieks-Orthodoxe priester in vol, zwart habijt zegt vriendelijk “Hello”. “Kalispera” antwoord ik, waarop de priester zijn beide armen ten hemel spreidt en luidkeels “Rejoice, Christ has risen!” roept (technisch gezien is hij 5 dagen te vroeg: ‘t is pas zondag 5 mei orthodox paasfeest).

Rest ons alleen onze dag na te bespreken in Estate Kalaitzis, met een traditionele Griekse sla, een on-Griekse spaghetti Napolitana en op-en-top Griekse yoghurt met honing. Nee, we zijn de Kalaitzis-wijn niet vergeten!🤣

P.S. in één van de buutdorpjes heeft een ooievaarspaar beslist om hun nest op een elektriciteitspaal te bouwen. Aan de overkant van de straat is een paal speciaal voor een ooievaarsnest geplaatst. Maar dit koppeltje heeft koppig beslist om daar geen gebruik van te maken. Tolerant zijn ze wel: onderaan hun nest wonen mussen.

Centraal Griekenland, een letterlijk voorproefje.

Na onze positieve “Peloponnesos-ervaring” van twee jaar geleden, hebben we zin in nog meer Griekenland. “En waar gaan jullie precies naar toe? Kreta? Rhodos? Santorini? Korfoe?” is dan de klassieke vraag. Alsof Griekenland alleen uit eilanden bestaat. Nee dus, geen eiland voor ons, wel het vasteland ten zuidwesten van Thessaloniki, grosso modo de driehoek Thessaloniki, Ioannina, Volos. Laten we dat, bij gebrek aan een officiële naam, gemakshalve Centraal Griekenland noemen.

Boekenplank met Griekse reisgidsen

In Vlaamse bibliotheken is het aanbod van relevante reisgidsen over dit deel van het Griekse vasteland zo goed als onbestaande. We doen het zonder, met van internet geplukte informatie …

P.S. In laatste instantie toch het boek “Noord-Griekenland, met Epicurus, de Meteora kloosters en de Pilion” gevonden; geen “klassieke reisgids” maar voor de vernoemde streken heel nuttig!

Zie: https://www.annahiking.nl/en/home

29 april 2024

The joys of travel.

Zaventem: bij de veiligheidscontrole wordt mijn rugzak opzij geschoven en aan een grondige inspectie onderworpen. De veiligheidsagent vindt in een verborgen zakje mijn Zwitsers zakmes waar ik gisteren een half uur tevergeefs naar zocht! Dat ben ik nu echt kwijt!

Paspoortcontrole: automatisch en zonder aanschuiven als je een reispas bij hebt. Helaas, wij reizen met identiteitskaart en moeten naar de half-uur-aanschuiven-manuele-controle!

Thessaloniki: huurauto is gereserveerd bij AutoUnion via Sunny Cars, maar waar blijft de shuttlebus naar het verhuurkantoor. Na 2 telefoontjes en 45 minuten later, blijkt die op een parking langs de andere kant van de luchthaven te komen en niet aan de officiële shuttle-bus halte!

Chalkidona.

Maar de zon en de temperatuur (18° C) maken alles instant goed. De uitgestrekte en bergachtige agglomeratie van Thessaloniki is niet veel zaaks: slordig, vuil met verlaten en vervallen bedrijfsgebouwen, huizen met afbladderende verf of erger …

“Slow travel”: we nemen bewust niet de snelweg naar onze eerste bestemming. Achter ons verdwijnen de bergen van Thessaloniki; het landschap is nu groen en vlak; landbouwgebied met plantages van perzikbomen(?). We stoppen voor een late lunch in Chalkidona. Wikipedia vermeldt alleen dat het een dorp in Centraal Macedonië is. In een lokale soort snack- of pita-bar gebeurt alles in het Grieks, logisch. Maar met Google Translate in de hand komt men door gans Griekenland. We eten een feta-salade voor twee: grof gesneden tomaat, komkommer, ringen van rode ajuin, zwarte olijven, olie, azijn, kruiden en twee driehoeken gekruide feta. Met warm, plat brood … hmm.

Metochi Prodromou.

Onze eindbestemming voor vandaag – Metochi Prodromou – krijgt van Wikipedia zelfs geen vermelding. ‘t Is een onooglijk dorpje dicht bij Vergina. Hier ligt Estate Kalaitzis, onze verblijfplaats voor de volgende drie nachten. Spectaculaire locatie: op een berghelling, grotendeels bebost maar met ruimte voor wijgaarden waar het hotel middenin ligt; panorama over het stuwmeer, de dam op de Aliakmonas rivier en zijn vruchtbare vlakte; op de achtergrond het Vermion-gebergte. Het hotel zelf ziet er oud uit maar … is in 2008 helemaal nieuw gebouwd met oude materialen, in de stijl van patriciërs woningen van 100 jaar geleden. Er zijn 9 kamers waarvan er … één (1) bezet is: die van ons, kamer “Erato”. Alle kamers zijn genoemd naar één van de negen muzen uit de Griekse mythologie. Erato is de muze van de hymne, het lied, de lyriek en … het liefdesgedicht.

In laatste instantie stellen we vanavond vast dat musea en archeologische sites op dinsdag (=morgen) pas vanaf ‘s middags openen (en in de winter zelfs helemaal niet op dinsdag). Dus programma aanpassen. En oh ja: omdat het orthodoxe paasfeest dit jaar op 5 mei valt, wordt 1 mei op 7 mei gevierd! Begrijpe wie kan!😳

P.S. Vanavond souvlaki gegeten (niet bevallen) en plat geslagen kip met rijst (al evenmin bevallen). Maar de wijn van Kalaitzis was excellent!😀

Olympia … toeristische hotspot!

5 juni 2022

De Peloponnesos bezoeken en niet de archeologische site van Olympia zien? Dat zou ongehoord zijn. Te meer daar Olympia maar een kleine 35 km van Ploes Villas ligt. We kunnen zelfs “uitslapen” en nog voor 10 uur in Olympia zijn.

Maar … als we Olympia binnen rijden, beseffen we dat dit een toeristische hot-spot is, met alle nadelen van dien. De lange hoofdstraat is afgelijnd met taverna’s, souvenirwinkels, bars, restaurants, luxueuze terrassen met water-verneveling. Die straat geeft uit op een groot, cirkelvormig plein met taxi’s en tourbussen langs de kant. Hier is de ingang van de archeologische site, dat wil zeggen: nog een paar honderd meter te voet verder. Eerst de auto parkeren: een kilometer terugrijden om een plekje te vinden. Overal staan bussen en auto’s geparkeerd!

Olympia, Peloponnesos

Aan de ingang van de site moeten we – voor het eerst in de Peloponnesos – file doen om tickets te kopen (6 € pp EU 65+ prijs). In de schaduw van bomen verzamelen gidsen hun tourgroep. Tientallen en tientallen toeristen gaan binnen of komen reeds terug. Hier en daar tussen de ruïnes staan toeristen met een AR-bril op (of is het een VR-bril) allerlei rare hoofdbewegingen te doen. Zo’n belangstelling, dat moet zeer de moeite zijn! Wel, euh … ‘t valt eigenlijk wat tegen.

Olympia, Peloponnesos

Om te beginnen: Olympia ligt eigenlijk niet in de bergen (Mount Kronos die Zeus heeft gebaard niet te na geproken, maar dat is eigenlijk maar een flinke heuvel) en ook niet aan zee, en mist dus de dramatische setting van Epidauros of Acrocorinthe of Mystra of …. De site is zeer uitgestrekt maar eigenlijk een beetje rommelig. Veel te veel toeristen, vooral dicht bij de ingang en het olympisch stadium! Mozaïeken zijn afgedekt met zwarte plastic en zandzakjes tegen verkleuring door de zon. Begrijpelijk maar je moet het dus met een foto doen, zwart-wit! Of is de foto ook al verkleurd?

Olympia, Peloponnesos

Olympia, Peloponnesos

Olympia, Peloponnesos

Olympia, Peloponnesos

Olympia, Peloponnesos

Toch kan je, mits een klein beetje doorzettingsvermogen rustige en fotogenieke plekjes vinden  De regel is: zo ver mogelijk van de ingang weg gaan. Zelfs – met wat geduld – kan je het olympisch stadium zonder toeristen fotograferen. Daar is overigens niet veel aan te zien. Helemaal achteraan de site nog iets interessants: een oud Grieks huis met muur verwarming “avant la lettre”.

Olympia, Peloponnesos

Olympia, Peloponnesos

Gelukkig geeft ons ticket ook recht op toegang tot het Archeologisch museum van Olympia. Hier worden een aantal vondsten ten toon gesteld: marmeren beelden, helmen, aardewerk, friezen, maquettes … Mooi, professioneel geëtaleerd. Plus: het is er lekker koel! Wel een aanrader!

Archaeological museum, Olympia, Peloponnesos

Archaeological museum, Olympia, Peloponnesos

Archaeological museum, Olympia, Peloponnesos

Archaeological museum, Olympia, Peloponnesos

Archaeological museum, Olympia, Peloponnesos

Terug naar “huis” (Ploes Villas) om een laatste keer te genieten van zon, zee en onze verlaten baai. We beslissen om deze avond op ons eigen terras te “dineren” met al onze “overschotjes”, kaas, eieren, ham, olijven, brood. Alleen … ramp! We hebben geen wijn meer! Laten we iets gaan drinken aan het strand van Skafidia en dan een winkeltje opzoeken. Helaas: ook hier is het een drukte van jewelste. ‘t Is zondag, de Griekse jeugd heeft het strand ingenomen. In de strandbar wordt er in zwembroek en bikini geconsumeerd. Niet ons ding. En hier vinden we onze fles wijn niet. We rijden het binnenland in en vinden een onooglijk winkeltje, sorry “supermarket” met zelfbediening. Je kan amper tussen de overvol gestapelde rekken bewegen! Maar geen wijn, behalve de beendroge rode wijn uit plastic flessen. Die is er in overvloed. Toch aan de winkelier vragen … die geen Engels verstaat … met “handen en voeten uitleggen” … we stappen buiten met een fles rode wijn van 8,5 € die achteraf meer dan aanvaardbaar blijkt te zijn.

Skafidia, Peloponnesos

Nu nog een glaasje koele witte wijn op het terras van de taverna hier rechtover, tussen de Griekse oude mannen die in hun soft drink staren, de toeristen bekijken of druk discussiëren. Kalispera! Een vriendelijke mevrouw komt ons vragen wat we drinken (denk ik, want ze spreekt geen Engels). Google translate helpt: geen wijn hier, alleen maar ouzo en birra. Bij twee halve liters bier mijmeren we over de voorbije tien dagen. Wat een fantastische streek de Peloponnesos, wel leuker en charmanter in het zuiden dan hier in het noorden, maar vriendelijk zijn ze overal! Hoe kan het dat we dit nu pas ontdekken?

Skafidia, Peloponnesos

Griekenland, wij komen terug! Beloofd!

Met dank aan onze onafscheidelijke reisgezel: de Bradt guide!

P.S. Deze morgen zat er een zeldzame julikever op ons terras, en dat begin juni!

ξενοφιλία – Xenofilía.

4 juni 2022

Voor één keer is de titel van deze blogpost over de Peloponnesos niet de naam van een stad of historische site. Xenofilía, het is … maar laat ik niet op de dingen vooruit lopen.

Panos, de eigenaar van Ploes Villas woont “naast ons”. Gisteravond heeft hij ons, behalve moerbeibessen, een zelf getekend plan van de directe omgeving achtergelaten. Daarop “supermarktjes” en restaurantjes aangeduid. Ofwel is hij een slechte cartograaf, ofwel kunnen wij geen plan meer lezen, maar we vinden niets terug!  Uiteindelijk belanden we in de AB-supermarkt, een grote, moderne zaak. Maar, alles is in ‘t Grieks, meestal in Grieks schrift. Zoek dan maar een keer olijfolie, of lactose-vrije melk of echte yoghurt uit Griekenland, of … en zo verder. Spinazie – ziet er super vers uit – en eieren, dat herkennen we. ‘t Was een lekkere omelet, gisteravond.

Vandaag beslissen we een rustig dagje in te lassen, omwille van “overload” aan historische sites. We rijden naar Katakolo, een klein havenstadje op zo’n 7 km van ons vakantiehuis. Pittoresk, havenfront met “posh” cafés, bars en restaurants. Te groot voor dit kleine dorpje. Maar … hier meren cruiseschepen aan, die “de Peloponnesos doen”. Ze meren hier aan en organiseren ééndags-uitstappen naar Olympia. Of met een toeristisch treintje doe je een toertje van de streek.  Als er geen cruise-schepen voor anker liggen – zoals nu – zijn de meeste zaken dicht, behalve dan de cafés en terrassen aan de kade.

Katakolo, Peloponnesos

Katakolo, Peloponnesos

Katakolo, Peloponnesos

Vissersbootjes liggen aangemeerd. Op één er van repareren een man en een vrouw vissersnetten. We genieten van onze twee frappé’s op een sjiek terras. Rechtover ligt een kleine vissersloep aan de kade. De visser kuist zijn vangst voor een koper, van een restaurant? De kerel koopt zo’n 5 kg vis. Ik zie een 50 € biljet van eigenaar veranderen. Zou die visser ook aan toeristen verkopen? If you never try, you will never know. Terwijl Betty rustig haar frappé slurpt stap ik op het vissersbootje toe. Natuurlijk spreekt de visser geen Engels. “Met handen en voeten uitleggen”: twee vissen. “Nee, je moet er vier hebben voor twee personen”, gebaart de visser. OK, vier dan. Kan hij die ontschubben en kuisen? Ja, dat kan. En de koppen af doen? Nee, dat kan niet: de vis moet gegrild worden met kop er aan. Andermaal  OK. Voor 15 €, waarschijnlijk toeristenprijs, zijn de vier vissen van ons.

Katakolo, Peloponnesos

Katakolo, Peloponnesos

Katakolo, Peloponnesos

Terug in Ploes Villas nodigt Panos ons uit om op zijn terras een ouzo te drinken. Lichte aarzeling, maar zo’n uitnodiging kan/mag je niet afslaan. En er is nog George, zijn vriend, een gepensioneerde commandant van de “Hellenic Air Force” – uitbundige kerel – en zijn vrouw, Eftychia – dat betekent “geluk”. Voor een kleine ouzo dan. Die kleine ouzo wordt een gewone ouzo met ijsblokken, geen water en nog een tweede ouzo … Eftychia haalt ondertussen het ene hapje na het andere op: komkommers, tomaten, olijven, kleine gebakken visjes (sardines?), rijst-kubusjes in jonge bladeren van wijnstruiken. George vertelt honderduit, over zijn tijd bij NATO, bezoeken aan Brussel (Metropole hotel!) en over Xenofilía!  Moeilijk uit te leggen woord. Een poging: ‘t is de nieuwsgierigheid van Grieken naar alles wat andere mensen en andere culturen is; het zien van een vreemdeling als gast; onbaatzuchtige gastvrijheid. “Yamas”, George, daar klinken we op! “Hoe meer ouzo je drinkt, hoe meer je van je vrouw houdt”, nog zo’n uitspraak van George.

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos

Na zijn vijfde ouzo besluit George toch huiswaarts te keren. Met de auto! Panos is duidelijk bezorgd voor zijn vriend. Maar die zegt: als ik gedronken heb, reageer ik trager, dus rijd ik trager en alles is in orde. Griekse logica? Terwijl we de laatste visjes soldaat maken, leggen Eftychia en Panos uit dat “Ploes” zoveel betekent als “drijvend op water”. En dat we vooral nu moeten gaan rusten … doen we. Op ons privé-strandje, onder de strooien parasols. Zon, frisse zeebries, af en toe een duikje in de Ionische zee … rust.

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos

Oh ja, hoe is dat met die gekochte vissen afgelopen? Overheerlijk dineetje van “catch of the day” met gestoofde venkel, brood en een “zeste” van citroen uit de tuin van Panos. Dat alles overgoten met een Moschofilero (witte wijn) “sur lie”. Met dank aan Betty!

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos

Messini.

3 juni 2022

Het kan verwarrend zijn in de Peloponnesos. Er is Mycene, dat hebben we gemist (zie blogpost over Korinthe). En er is Messini of Messinia, wat in het Engels als “Messene” wordt geschreven. In elk geval, vandaag willen we – op weg naar onze derde verblijfplaats – Messini bezoeken. Twee uurtjes rijden, deels langs een lege autostrade. Geen kat op de weg, in tegenstelling tot de restaurants in de Peloponnesos waar altijd wel één of meerdere katten flemen en schooien.

Messini is een ongekende en verborgen parel van de Peloponnesos. Pas op een twintigtal kilometer van de site, zien we een eerste verweerde wegwijzer. We slagen er in om nog verkeerd te rijden ook: een berg op, helemaal tot boven op de rand van een ravijn. Spectaculair, dat wel, maar we komen uit bij een klooster: Moni Volcanou! De toegangspoort tot een binnenplein staat open maar … alle borden, alle tekst is in het Grieks. We aarzelen voor de poort. Dan komt een werkman aangereden in een aftands kamionnetje. Of hij Engels spreekt? Nee, maar hij gebaart ons binnen, spreekt een monnik met een karakterkop aan en knikt dan dat het goed is. We lopen de binnenplaats met kloostergang rond, een Byzantijns kapelletje/kerkje wordt gerestaureerd. De monnik telefoneert druk en luid. Tja, het monnikenleven in de eenentwintigste eeuw…

Moni Volcanou, Peloponnesos

Moni Volcanou, Peloponnesos

Moni Volcanou, Peloponnesos

Aan Moni Volcanou staat wel een klein, oud wegwijzertje naar Messini. Achter de bergflank zien we de uitgestrekte site al liggen, veel groter dan Korinthe, of Mystra … eens beneden wordt de ware omvang van deze relatief recente opgravingen duidelijk. De archeologen zijn trouwens nog bezig. De uitgestrektheid en de schoonheid van het landschap er rond – de zee, de bergen – zijn verbijsterend. We zien achtereenvolgens: de fontein van Arinsoe, het theater, verschillende overblijfselen van tempels en Romeinse villas, het Griekse stadium, deels verbouwd tot amphitheater, een speciaal grafmonument met bovenop een soort omgekeerde trechter … Twee uur dwalen we hier rond. Dan moeten we verder, naar Ploes Villas, self-catering in Skafidia. Maar we zijn nog maar net vertrokken of opnieuw een verrassing: de weg – grint – draait doorheen de vroegere toegangspoort van Messini, de Arcadische poort. Dus opnieuw stoppen en foto’s nemen!

Messini, Peloponnesos

Messini, Peloponnesos

Messini, Peloponnesos

Messini, Peloponnesos

Messini, Peloponnesos

Messini, Peloponnesos

Arcadian gate, Messini, Peloponnesos

Om te lunchen vinden we toch opnieuw een leuk, schaduwrijk plekje bij een oude bron langs de kant van de weg – er passeren twee auto’s op een half uur tijd. Dan verder naar het noorden, nog 110 km. Het landschap verandert, minder bergen, minder lieflijk-charmant. We rijden tussen groene muren van witte en roze oleanders.

Ploes Villas is een zalige plek, verscholen in het groen, alleen maar bereikbaar via een grintweg. Vanaf de tuin, boven op de rotsen, kijk je uit over de zee. Trappen leiden naar een verlaten privé-strandje aan een kleine baai. Althans voorlopig privé want een paar honderd meter verderop staat een 4-sterren resort te wachten op 15 juni, de seizoensopening! Maar voorlopig hebben we dit strandje met ligstoel en rieten parasol voor ons alleen.  Even rustig genieten nu.

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos

Ploes Villas, Skafidia, Peloponnesos