Vandaag overgangsdag: van het relatief rustige platteland en de natuur, opnieuw naar de stad. Dus op weg naar Agra en wat het laatste hoogtepunt van deze reis door India moet worden: de Taj Mahal. Maar eerst een 250 km lange rit voor de boeg, zo’n 6 tot 7 uur rijden! In India schiet je niet op.

Raju’s Engels is niet altijd goed te verstaan. “You want to see bell”? vraagt hij na een paar uurtjes rijden. “Bell”? Waarschijnlijk een soort klok of klokketoren. Laten we dat maar doen, al was het maar om de benen te strekken. Tot onze verbazing brengt Raju ons in Abhaneri om een zogenaamde baori of step-well of – vrij vertaald – trappen-waterput te bekijken. Niet Bell maar Well! Deze, de Chand Baori van Abhaneri is 19,5 meter diep en een indrukwekkende vierkante constructie. Alsof je een tempel niet naar boven maar naar beneden in de grond zou bouwen. Drie wanden vertonen een geometrische trappenstructuur gebaseerd op het getal 32. De vierde zijde is in detail versierd en heeft pilaren, platformpjes, kamertjes en gangen. Een baori werd altijd gebruikt voor de voorziening van drinkwater. Hier staat er helemaal beneden nog smaragdgroen water in.

Gezien het belang van water in Rajasthan, werd het bouwen van een baori beloond met een zeer goed karma. Meestal was er een hindoe-tempel aan verbonden. In Abhaneri staan de overblijfselen van de tempel – slachtoffer van de vele oorlogen tussen de Mogols en de Maharadja’s – naast de baori.

Wat een leuke onderbreking van onze rit!

Na de lunch schieten we zo goed op dat we ook nog tijd hebben voor een bezoek aan Fatehpur Sikri, zo’n veertig kilometer voor Agra. Raju dropt ons op de parking. Vandaar een eindje te voet waar we aangeklampt worden door gidsen en verkopers van alles en nog wat. Tot bij aftandse bussen (geen andere dan aftandse gezien, hier in India) met doorlopende ijzeren staven langs de vensters. Vijf minuten rijden de berg op en we zijn er.

Een absolute aanrader! Fatehpur Sikri is de samenvoeging van Fatehpur en Sikri tot één versterkt stadje dat in de 16de eeuw korte tijd de hoofdstad van het mogol-rijk was. Akbar, de toenmalige mogol-heerser liet hier in Fatehpur een paleizencomplex bouwen met een apart paleis voor elk van zijn drie vrouwen. Hij had namelijk zowel een moslim-vrouw, een christen vrouw als een hindoe-vrouw, zijn lievelinge. Van tolerantie gesproken. Mogol architectuur: alle gebouwen dus perfect geometrisch en symmetrisch. Het geheel ademt rust en sereniteit uit … ondanks de toeristen. Alle gebouwen zijn in rode zandsteen opgetrokken. De muren en pilaren ervan zijn tot in het kleinste detail bewerkt en versierd. Naast de drie vrouwenpaleizen zien we op de grote binnenplaats een vijver met een platform in het midden. Van hierop vermaakten kunstenaars en musici Akbar de Mogol-vorst die vanop zijn terras toekeek. Maar we zien ook de audiëntie-hal van waar hij toekeek op publieke executies: vertrappeling door zijn lievelingsolifant. Absoluut prachtige plek voor foto-shoots.

Naast en buiten dit paleizencomplex, in Sikri, ligt een moskee, een Jama Masjid, een grote en mooie moskee. Maar tussen het paleis en de moskee moeten we tientallen en tientallen verkopers trotseren en – zeer eigenaardig – kopen of niet, ze vragen ons gebruikte en afgescheurde toegangsticket van het paleis! Geen idee waarom. Voor de moskee moeten de schoenen uit. We komen binnen langs de (kleinere maar nog altijd indrukwekkende) toegangspoort van de mogol op een groot binnenplein, ommuurd door zuilengalerijen. Aan de overkant van de vierhoek de eigenlijke moskee. Een opdringerige jonge Indiër, volgens eigen zeggen geen gids, blijft ons voortdurend volgen en wil ons vanalles tonen. Vervelend! Naast vele “gewone” moslim graven langs de zijkanten van het binnenplein prijkt een wit-marmeren gebouw: grafmonument van een heilige uit de tijd van Akbar. Tot hier mocht je de schoenen meenemen in de hand maar nu mag dat zelfs niet. Betty gaat alleen het gebouw binnen … nou ja “alleen”: begeleid door de zeurende en aandringende student. Ik blijf bij de schoenen. En ten slotte de moskee zelf met daarna nog de majestueuze, 54 meter hoge publieke toegangspoort tot het complex. Je kan er bijna over de koppen van de verkopers en de bedelaars lopen. Heel wat minder sereen dan Fatehpur!

Terug dan naar de parking van de bussen. Onze ongewilde student-gids die oorspronkelijk en volgens eigen zeggen geen geld, geen chocolates, geen chiapati (brood) wou, wil dat nu plots wel. Zelfs en liefst “Belgian coins”. Hij haalt er zelfs een vriend bij. Maar hij heeft dit bezoek zelf voor een deel verpest voor ons … dus … geen money, nothing, zelfs niet onze afgescheurde tickets van Fatehpur, wat hij opnieuw vraagt. Met de bus terug – 10 roepies enkel per persoon. Dan nog een eindje spitsroeden lopen tussen de verkopers tot de parking waar we Raju terug vinden.

Op dan naar Agra, bij valavond en avond. Hallucinant rijden op niet verlichte wegen met auto’s en brommers langs alle kanten en in alle richtingen. Met niet verlichte fietsers en voetgangers langs de kant van de weg. Maar we arriveren om 19 uur veilig in het Radisson Blu hotel. Wat een verademing: het voelt alsof we plots terug in de “beschaafde” wereld, of misschien beter gezegd “in onze wereld” zijn beland. Proper en met alle komfort … Mogelijkheid tot westers eten, niet noodgedwongen vegetarisch en niet meer op een “Thalis”, zoals de laatste drie dagen maar op een gewoon bord (een thalis is een rond metalen dienbord met opstaande rand waarop je je verschillende porties eten moet neerkwakken).

Daarop moeten we vanavond klinken.

De rijke Indische familie Singh Rathore is sinds lang bezig met ecologie en natuurbeheer. Grootvader Fateh Singh Rathore lag al aan de basis van de bescherming van de tijgers in Ranthambore National Park. Zijn zoon en schoondochter Usha kochten 25 jaar geleden een braakliggend terrein, naast het park, en beplantten dat opnieuw met riet, en inheemse struiken en bomen. Ze legden waterpoelen aan, grasland en akkers. Vandaag voorziet het 22 acres, ongeveer 9 hectare grote domein Khem villas in eigen groenten voor al zijn gasten en is het tevens een natuurparadijs. Dat exploreren we deze ochtend te voet!

In deze periode van het jaar is de zon altijd van de partij, zij het voortdurend omfloerst en wazig. Tussen de tenten – overal heb je de nodige privacy – fladderen tientallen exotische vlinders rond al even prachtige bloemen. Veel “marigolds” waarmee ze hier in India hun bloemenkransen maken. Iets verderop beginnen de manshoge rietvelden (doet denken aan een beklemmende scene uit “Passage to India”) afgewisseld door bos en velden. We passeren verschillende ijzeren draaipoortjes en beseffen na een tijdje dat we eigenlijk buiten het domein zijn beland. Aan een “huis” staan drie mannen een afsluiting van een akker te repareren. Ze kijken raar op van ons. Uit de woning komt een vrouw in blauwe sari. Ze spreekt Betty aan. In het Hindi natuurlijk. Uit een gebarentaal-discussie blijkt dat ze ons voorstelt om van haar een foto te nemen. En misschien wil ze nog veel meer andere dingen … die we niet verstaan. Van de mannen is er één gebiologeerd door mijn verrekijker. Ik toon hem hoe dat werkt en laat hem door de verrekijker naar de bergen kijken. Gefascineerd is hij en dat laat hij luid en duidelijk merken aan zijn makkers. Uit dankbaarheid biedt hij mij een soort vuilbruine sigaret aan … maar ik rook niet, gelukkig. Nog even verder. Dan maar best terugkeren naar het Khem villas domein en wat luieren aan het meertje en/of de eigen tent.

’s Namiddags opnieuw met de open jeep – en veel hoop – naar het nationaal park. Onderweg passeren we een moslim-lijkstoet: alleen maar mannen volgen een simpele open lijkkist. We hoorden gisteren van andere toeristen die een tijger zagen of een neusbeer. Maar helaas: geen geluk! We zien alleen dezelfde soorten dieren als gisteren: spotted dear, blue bull, een Indische gazelle en een prachtige kingfisher. En ook, op een eilandje in een grote poel: twee Indische gieren (white-rumped vultures), ook redelijk zeldzaam geworden diertjes. We zien wel het lievelingskostje van de tijger: sambars, fors-grote hertachtigen, in het Nederlands ook wel paardehert genoemd. De mannetjes hebben op dit moment al een donzig gewei.

Helaas is het Engels van onze gids deze keer moeilijk verstaanbaar … Veel van zijn uitleg gaat verloren.

’s Avonds bij het kampvuur en een glaasje wijn discussiëren we met Usha, eigenares van Khem villas, en met een koppeltje Schotse toeristen over India, het verkeer, de natuur, de mensen … godsdienst, terrorisme …

Volle maan, geen sterren te zien.

P.S. Ranthambore fort is geen 900 meter hoog zoals een gids twee dagen geleden beweerde maar een nog altijd respectabele 250 meter.

Vannacht lange tijd in de verte gehuil gehoord. Als van één van de vele schurftige straathonden die in de dorpen rond hangen? Of van een jakhals?

’t Is nog donker als we vanmorgen om 6 uur opstaan voor onze eerste tijger-safari. Met 6 personen, een chauffeur en een gids in een open jeep. Door de schemering naar de ingang van Ranthambore National Park. Op de weg en in de dorpjes is de gewone bedrijvigheid al flink op gang aan het komen. Dan de nodige formaliteiten en papierwerk – altijd veel bureaucratie in India – aan de ingang van het park en … de natuur in. Eerste objectief is een tijger spotten. Dat is niet zo gemakkelijk want een tijger is een nachtdier dat zich voortdurend verplaatst en een sluiper. Tijger zoeken gebeurt dan ook op basis van voetsporen – tijgers verkiezen de zandpaden van het park om zich te verplaatsen – en van alarmkreten van de wilde pauwen of de nilgai (“blue bull” in het Engels – een grote antilopensoort en het lievelingsdieet van de tijger).

Maar laat ik al onmiddellijk met de deur in huis vallen: de tijger zien we niet, zelfs geen spoor. Wel de zopas vermelde blue bull, de “spotted deer” = een hert met witte vlekken (herten: mannetjes krijgen en verliezen elk jaar een gewei; antilopen: mannetjes hebben horens voor hun hele leven), everzwijnen. En we krijgen vluchtig een zeldzame Indische gazelle of chinkara te zien. En natuurlijk troepen langoer-apen, fotogeniek met hun zwarte gezicht en lange wimpers. Bovendien is het landschap op zich al de moeite waard met valleien tussen de bruine, half-begroeide bergen, open savanne-achtige plekken, kleine waterpoelen met veel vogels en dicht begroeide jungle.

Op zich zijn de Indische toeristen in het park een niet-zo-positieve vermelding waard. Behalve jeeps rijden er ook zogenaamde “canters” in het park rond: grote open safari-karren met zo’n 20 plaatsen. Deze canters zitten afgeladen vol met – meestal – luidruchtige Indische toeristen die maar in één ding zijn geïnteresseerd: een tijger. Op een stopplaats met toiletten, rijden vijf, zes canters aan. D’er zit ook een grote troep langoeren te wachten op precies die canters … De Indiërs stappen uit. De apen komen aan hun broek trekken. Snacks en stukken brood worden uitgedeeld aan de apen … Van mensenhand to apenhand! In geen tijd is de plek herschapen tot een luidruchtige warboel. Absoluut FOUTIEF menselijk gedrag met als resultaat: steeds driestere apen die op den duur gevaarlijk worden.

Na de lunch staat een boot-safari op de Chambal rivier op ons programma. Helaas duurt de rit er naar toe meer dan een uur, niet alleen door de afstand maar in één van de dorpjes heeft – in de kleine straatjes – een autobus een electriciteitsdraad afgereden. Opstopping en nog meer chaos dan gewoonlijk. Maar de boottocht op het meer valt mee. We zien krokodillen langs de oever liggen, gigantische voorhistorische kolossen zijn het. En veel watervogels, onder andere de “painted stork”, een soort ooievaar. En reigers, en ibissen .. Aan de andere oever zijn dorpelingen kleren aan het wassen, uiteraard met de hand en in de rivier. Misschien hebben we ook de zeldzame en bedreigde gharial gezien, een krokodil-achtig dier met lange, dunne kaken om vis te vangen en te eten. Maar onze begeleider – zijn Engels is al moeilijk te verstaan – noemt het een kaaiman!?

Rond het avond kampvuur maken we kennis met een oudere Engelse mevrouw, alleen op reis, die zo uit de India-films (Best Marigold Hotel) zou kunnen geplukt zijn. Ze komt al 25 jaar naar India en heeft het zien veranderen, ten goede, zegt ze. Maar ja de ongelijkheid blijft groot. Nog vandaag zagen we families die gewoon, zonder huis in de open lucht (moeten) leven. Leuke discussie en … Ze kent ook Rohet Garh …Ze heeft vandaag in het park een neusbeer (sloth bear) gezien! Ipad foto als bewijs. Om jaloers op te zijn …