Slovenië – Blue Crane reisverhalen.

Dorpjes van Brda.

24 juni 2019.

Wat een bedrijvigheid, ‘s morgens vroeg in de wijnvelden van Brda. Van overal duiken smalle tractors op om de wijngaarden te besproeien. Wijnboeren snoeien bij of binden struiken op. Dober dan hier, dober dan daar. Waarschijnlijk vinden ze ons, joggers een beetje gek. Prachtig maar zeer zwaar joggingtraject overigens, gedeeltelijk langs de weg van Kozana naar Vipolže, maar vandaar afdalen, doorheen de wijnvelden, een donker bos, over een beekje, dan steil naar omhoog. Zweten … tikker in overdrive.

Overigens is dit een lui dagje. In de voormiddag een koffietje gaan drinken in Gornje Cerovo (“hoog” Cerovo, d’er is ook Dolnje Cerovo … juist: laag Cerovo). Pittoresk dorpspleintje met café en schaduwrijk terras.

In de namiddag rijden we tot Sabotin, een 600+ meter hoge bergtop waar in wereldoorlog I zwaar gevochten is tussen Duits-Oostenrijks-Hongaarse troepen en Italiaanse tegenstanders. En waarvoor? Om nu Sloveens grondgebied te zijn … Je kan er nog resten van loopgraven en tunnels in de rotsen zien en wat obussen. De site, met restaurant en groot terras, is verlaten: geen toeristen, niemand! Onderaan Sabotin ligt Solkan, een voorstad van Gorica met een pittoreske spoorwegbrug met bogen … de grootste stenen boogbrug ter wereld … maar er is geen evidente plaats om er een foto van te nemen.

Rest van de dag: zwembad, lezen, landschap overschouwen, risotto met zalm eten, wijntje drinken.

25 juni 2019.

De 5 kilo perziken die we een paar dagen geleden aan een kraampje langs de weg kochten (5 €) zijn bijna op. Dit moet dus onze laatste dag in Slovenië zijn: wandeling vanaf ons vakantiehuis in Kozana naar Biljana, een kleine 2 km enkel. Maar er ligt een diepe vallei tussen beide dorpjes. Bovendien zit de temperatuur om 9 uur al flink boven de 25° C. ‘t Wordt dus puffen, blazen en zweten. Het landschap is andermaal prachtig met zicht op verschillende dorpjes, alle op de top van een heuvel: Kozana, Šmartno, Medana …

En dan, na een steile afdaling in de brandende zon, en een beklimming grotendeels in een schaduwrijk bos: de beloning: Biljana, een ongerept dorpje in Brda, Slovenië. Niet toeristisch, geen bar/café, geen winkel. Rustig, kalm, bijna uitgestorven. Een oude mevrouw in het zwart en met een kruk smelt voor de charmes van Lou. Een andere dame wandelt rustig met een mand vol pas geplukte lavendel door de straat. Voor de rest, niets, niemand … hoewel alle huizen er bewoond lijken. Heel leuk dorpspleintje; een kerkje met resten van een fresco en één biddende gelovige … Was het niet van de hier en daar geparkeerde auto’s, je zou denken dat de tijd in Biljana echt is blijven stil staan.

Terug naar Kozana. Als beloning: cappuccino met croissant in “Dvor” (zie blogpost van 18 juni 2019).

Dan is het echt tijd om de pakken te maken en terug te keren naar België …

Met een beetje spijt in het hart maar vooral opgetogen om de ontdekking van een nieuw, prachtig land, met vriendelijke mensen … Slovenië … waar we ons echt dobrodošli (welkom) voelden. En er zijn nog zoveel dingen in Slovenië die we niet hebben gezien …

26 juni 2019 – Epiloog.

Overnachten in een klein dorpje in Beieren heeft ook nog iets. Samerberg ligt er deze morgen heel vredig en stil bij. Kinderen wandelen rustig tussen de typisch Beierse huizen naar school. Nog wat foto’s nemen en dan 900 km de auto in … naar huis.

Enneagram.

Toevallig ontdekt David op Google Maps, satteliet view, een stadje, dicht bij Kozana (+/- 20 km) met een grondplan in de vorm van een negenpuntige ster, een zogenaamd enneagram. En zo belanden we opnieuw in Italië, in Palmanova! De regen van gisterochtend is vergeten.

Palmanova is een vestingstadje uit de 16 eeuw, gebouwd door de Venetianen als verdediging tegen de Turken. Zowel de binnenste als buitenste wal zijn perfect bewaard gebleven, inclusief de drie smalle (één auto breed) toegangspoorten – op een andere manier geraak je met de auto niet in de stad. De straten lopen als een spinnenweb: naar het centrum toe of evenwijdig rond de Piazza Grande. En dat centrale plein is echt groot met uniforme gekleurde gevels helemaal rond, met een kathedraal met kleine toren – die mocht niet boven de vestingmuren uit steken – en wit marmeren beelden aan elke straathoek van het plein. Terrasjes van bars en restaurants vervolledigen het beeld. Wat is het plein prachtig op deze zonnige zondag. Wat een sfeer: veel “locals”, weinig toeristen … dit onontdekt pareltje ligt buiten de grote toeristische routes.

Na onze ochtendlijke espressso of latté – appelsap met een koekje in de vorm van een enneagram voor Lou – wandelen we naar de Porta Undine. Vandaar zijn twee wandelcircuits aangeduid: de “Annello misto panoramico” van 5,7 km en de “Annello alto dei rivellini”. We doen een stukje van de “panoramico”: van de Porta Udine naar de Porta Cividale (de derde is de Porta Aquileia of Porta Marittima). Heel speciale wandeling die mooie uitzichten biedt op de historische toegangspoorten maar ook volledig in de natuur loopt: de vestingswallen zijn hier en daar weelderig begroeid, op andere plaatsen zijn het uitgestrekte bloemenweiden. Woorden schieten hier te kort … andermaal moeten de foto’s spreken. Weze nog gezegd dat we ons biertje op de Piazza Grande na de wandeling dubbel en dik hebben verdiend.

Na de middag snuiven we “thuis”, dat wil zeggen in “vila Eva” nog even de sfeer van Slovenië op. Luieren aan het zwembad, boek lezen (“De nieuwkomers” van de Sloveense auteur Lozje Kovačič), koffietje drinken op een hotel-terras met uitzicht op de valleien van Brda, avondeten op ons eigen terras met een Rebula-wijntje van de druivenstokken die ons omringen, de duisternis zien invallen over de heuvels …

Sveta Gora.

22 juni 2019.

Deze nacht is onze extragast, David, gearriveerd via de luchthaven van Venetië, met huurauto.

De zon schijnt niet altijd in Brda, Slovenië. Vandaag vanaf 10 uur niet meer. Het regent. Net toen we beslist hadden om Sveta Gora te bezoeken, een bedevaartsoord op de top van een 682 meter hoge, zogenaamd “heilige berg” boven de vallei van de Soča rivier (Isonzo in het Italiaans). Het regent dat het giet wanneer we bij de basiliek van Maria ten Hemelvaart aankomen. Door de regen en de mist is er niet zoveel van de omgeving te zien. In de kerk zitten in doodse stilte een vijftigtal, voornamelijk vrouwen in meditatie te bidden. Een tiental personen schuift aan om te biechten. We schuilen voor de regen in de cafetaria tegenover de kerk. Zicht op de vallei? Grotendeels verscholen in regen en mist. Wandelaars die – aan hun uitrusting te zien – een flinke bergtocht hadden gepland, houden het voor bekeken en kruipen terug in hun auto.

Hier is in de eerste wereldoorlog zwaar gevochten tussen Oostenrijkse en Italiaanse troepen. Het zogenaamde Isonzo-front bewoog weinig. Beide partijen hadden zich in de bergen ingegraven. Je zou hier nog de oude tunnels kunnen zien … inderdaad, op de terugweg merken we hier en daar ingangen van tunnels in de rotsen, niet toeristisch uitgebaat. Waarschijnlijk alleen op eigen risico te verkennen.

In Nova Gorica, terug beneden in de vallei, rijden we ons vast in … de vierde rit van de wielerronde van Slovenië: Nova Gorica – Ajdovscina over 154 km. Start om 11 uur. Alle wegen afgesloten. Er zit niets anders op dan een half uurtje te wachten. Geen probleem: kleine Lou is toch in slaap gevallen in de auto. Achteraf blijkt de rit gewonnen te zijn door ene Giovanni Visconti.

Na de middag breekt de zon opnieuw door en kunnen we David rustig een paar leuke plekjes in de buurt laten zien: de uitkijktoren in Gonjače (daar kopen we ongelooflijk lekkere perziken) en Šmartno (Lou charmeert een groep, voornamelijk vrouwelijke Franse toeristen in de kerk; we doen een terrasje). Wat is dat leuk: “slow travel” of heet dat hier SLO-travel?

Češnjev cvet.

Er zijn 9 uitstekend bewegwijzerde wandelingen in Brda, voor elk wat wils, maar toch vooral voor de geoefende wandelaar: van 3,9 tot 16,5 km. In het Sloveens heet de wandelbrochure “Češnjev cvet – Pohodne poti po Brdih”, Kersenbloesem – wandelpaden in Brda. Hoe kan je beter een streek ruiken, voelen, zien, beleven dan door te wandelen?

Deze morgen vroeg zijn we de auto gaan parkeren in Dobrovo en terug gejogd naar Kozana, een pittig trajectje over iets meer dan 5 km. Bedoeling is om van Kozana via “pot 4” (wandeling 4 – Kozanka trail) terug te wandelen naar de auto in Dobrovo.

De wandeling brengt ons afwisselend langs wijgaarden, via donkere bospaadjes en boomgaarden met kersenbomen (grotendeels kaal of met overrijpe of rottende kersen: bloesems zijn er al lang niet meer – het kersenseizoen loopt duidelijk op zijn eind), perzik-, abrikozen- en pruimenbomen naar een aardig dorpje: Medana. Dat biedt ons niet alleen wijdse panorama’s over de streek maar ook een schaduwrijk terras (Hotel/restaurant Belica). Net wat we nodig hadden na ongeveer 2 uur wandelen onder een stralende hemel met af en toe stekende zon. Van hier uit is het nog een klein uurtje stappen tot Dobrovo. Dat naderen we vanuit de hoogte: mooie foto-op van het renaissance kasteel.

Late namiddag: we willen het hoogste punt van Brda zien, de Korada, 812 meter hoog. De weg naar boven is goed, smal, geasfalteerd tot ongeveer 1,5 km van de top. Dan wordt het grindweg. Even aarzelen maar dan toch doorrijden best te doen. De laatste 150 meter moet te voet. Van hieruit zien we in het noorden de Julische alpen.

Een koppel oudere Slovenen loopt met een plastic emmer rond te speuren in de weiden. Even vragen wat ze zoeken. Ze plukken “San Giovanni” kruid. Dat moet Sint Janskruid zijn: gele bloemetjes van een struikje wat rond 24 juni – feest van San Giovanni, nu dus – bloeit. Ze vermalen het kruid en laten het gedurende een maand trekken op olijfolie. Dan is het goedje ideaal om huidziekten te behandelen, dixit het koppel Slovenen en … voor zover ik het begrepen heb …

Sint Janskruid wordt ook gebruikt om depressies te behandelen. Zo te zien hebben ze daar in deze streek geen last van. Niet verwonderlijk … dit lijkt hier de hoorn des overvloeds.

Udine.

Udine ligt niet in Slovenië. Maar reisgidsen prijzen deze Italiaanse stad aan als “klein Venetië” en het ligt maar een kleine 30 km – 45 minuten met de auto – van “vila Eva” in Kozana. Als dat geen redenen zijn om het te bezoeken!

Langs glooiende hellingen vol met wijngaarden rijden we naar Udine. Dit is Friulië, één van de betere en rijkere wijnstreken van Italië, duidelijk te zien aan de sjieke wijndomeinen.

Parkeren doen we in de Primo Maggio ondergrondse parkeergarage, vlak bij het historisch centrum.

De Piazza della Libertà doet inderdaad een beetje aan het Venetiaanse San Marco plein denken, compleet met de astronomische klokkentoren met twee Moren, Venetiaanse leeuwen en zuilengalerijen. Maar dat is dan ook het enige wat aan Venetië doet denken. Vergeet de kanalen, bruggetjes en gondels. Wat niet wegneemt dat Udine een leuke stad is met als interessantste bezienswaardigheden:

de kathedraal met achthoekige toren;
de Chiesa di San Francesco – ontwijd – met mooi gerestaureerde fresco’s en een tijdelijke tentoonstelling over Leonardo da Vinci;
de immense piazza Giacomo Matteotti met terrasjes langs drie zijden;
de piazza XX Settembre, daar is net een groenten, fruit- en vismarkt aan de gang;
het Castello – absolute hoogtepunt: prachtige oprijlaan met galerij, groot binnenplein, mooie bar/restaurant, uitzichtpunt over de stad, museum, kerkje …
de vele cafeetjes en restaurants in de smalle verkeersvrije straatjes van de binnenstad.

Maar laten we de foto’s voor Udine spreken.

En omdat het dan toch ons “dagje Italië” is, trekken we in de late namiddag naar Gorizia, een kleine 15 km van Kozana. Voor een gelato (Lou en Evelien) en een aperitiefje (chips voor Lou) op een terrasje langs een parkje met speeltuin. Verkeersvrij centrum, statige huizen, vanaf 18:00 uur komen ook de Italianen buiten.

Bij een kraampje kopen we op de terugweg een kilo češnje (kersen), spreek uit: “sjeisnja”: 5 € voor een kilo. We krijgen 100 gram meer en – omdat de verkoper muntjes verkiest boven een 50 € biljet – betalen we met al onze muntjes 5 cent te weinig. Hvala! De kersen smaken heerlijk!

Deel deze blogpost:

Deel deze blogpost:

Deel deze blogpost:

Deel deze blogpost:

Deel deze blogpost: